شاید بسیاری از ما تاکنون نامی از قرص برنج و ماهیت آن به گوش‌مان نرسیده باشد و وقتی برای نخستین‌بار با نام آن مواجه می‌شویم بی‌اختیار تصور برنج در ذهن ما تداعی شود.
اما به راستی قرص برنج چیست؟ آیا قرص برنج ترکیباتش از خود برنج است یا نه؟ مگر میشود قرص برنج در کمتر از 24 ساعت موجب مرگ افراد شود؟ قرص برنج از کجا و چگونه تهیه میشود؟ پادزهری برای مسمومیت با آن وجود ندارد؟ اینها همه سوال‌هایی است ممکن است ذهن افراد زیادی را به خود مشغول کند.
کارشناس مسئول کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان در خصوص این که قرص برنج چیست به خبرنگار ایسنا گفت: قرص برنج یکی از سموم دفع آفات است که برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
دکتر "مجید حنیفه" تصریح کرد: استفاده نادرست از قرص برنج باعث ایجاد انواع مسمومیت‌های حاد و مزمن در انسان‌ها میشود.
وی قیمت ارزان قرص برنج را علت سوءاستفاده انسان‌ها دانست و افزود: ترکیبات موجود در قرص برنج بر اثر رطوبت موجود در هوا متصاعد میشود و زمانی که به صورت خوراکی مورد استفاده قرار بگیرد با اسید معده ترکیب شده و موجب ایجاد نوعی گاز خطرناک میشود.
حنیفه تاکید کرد: زمانی که این قرص‌ها برای دفع آفات در داخل کیسه‌های برنج قرار داده میشود، به علت نبود تهویه مناسب در منازل، گازهای خطرناکی از قرص برنج متصاعد میشود که موجبات مرگ افراد را فراهم میکند.
سوءاستفاده افراد سودجو از قرص برنج به عنوان قرص توهم‌زا
این کارشناس مسمومیت‌های دارویی اعلام کرد: مشابهت‌های ظاهری قرص برنج با قرص‌های توهم‌زای روان‌گردان، افراد سودجو را بر آن داشته که این قرص‌ها را با عنوان قرص توهم‌زا به فروش برسانند.
حنیفه با بیان اینکه مصرف خوراکی قرص برنج در کمتر از 6 ساعت موجب مرگ مصرف‌کننده میشود، عنوان کرد: در مواردی مصرف این قرص به صورت تعمدی و با هدف خودکشی شکل میگیرد.
وی علائم ناشی از مسمومیت با قرص برنج را بی‌اشتهایی، بی‌قراری، تحریک‌پذیری، دوبینی، تهوع، استفراغ، اختلال ضربان قلب و افت فشارخون دانست و تاکید کرد: اگر مصرف آن به صورت خوراکی بوده باشد مصرف‌کننده در کمتر از 6 ساعت فوت میکند.
قرص برنج چیست
این کارشناس مسمومیت‌های دارویی افزود: در صورتی‌که مسمومیت با قرص برنج بر اثر استشمام گاز حاصل از آن باشد، در کمتر از 24 ساعت و بر اثر نارسایی شدید کبدی و ایست قلبی موجب مرگ افراد خواهد شد.
حنیفه با بیان اینکه متاسفانه هیچ راه درمانی و اورژانسی برای مصرف‌کننده قرص برنج وجود ندارد، تصریح کرد: اگر گازهای حاصل از این قرص در هوا متصاعد شود باید سریعا درب و پنجره‌ها باز گذاشته شوند.
این کارشناس مسمومیت‌های دارویی گفت: خوشبختانه تعداد افرادی که این قرص را مصرف کرده‌اند، بسیار ناچیز است، به طوری که طبق آمار پزشکی قانونی استان از سال 87 تا 9 ماهه امسال چهار نفر جان خود را بر اثر استفاده از قرص برنج از دست داده‌اند.
قرص برنج چیست
حنیفه در بخش دیگری از سخنانش به قرص برنج گیاهی موجود در عطاری‌ها اشاره کرد و یادآور شد: قرص برنجی که در عطاری‌ها به فروش می‌رسد، دارای مجوز است و برای نگهداری برنج مورد استفاده قرار میگیرد.
این کارشناس مسئول کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو گفت: قرص برنج بیشتر در استان‌هایی که تولیدکننده برنج هستند مورد استفاده قرار میگیرد اما در هر صورت خرید و فروش آن در سطح جامعه ممنوع است.
قرص برنج لاغری در عطاری‌ها به فروش می‌رسد
یک کارشناس طب سنتی نیز گفت: قرص برنج دو نوع است؛ نوع اول آن سم‌کشنده‌ای دارد که پس از قرار گرفتن در جریان هوا با اکسیژن ترکیب میشود و سم کشنده‌ای تولید میکند.
امیرحسین خسروی تصریح کرد: نوع دیگری از قرص برنج گیاهی به صورت خوراکی در عطاری‌ها برای لاغری و کاهش وزن به فروش می‌رسد.
وی با تاکید بر اینکه ما مصرف قرص برنج گیاهی را هم تایید و توصیه نمی‌کنیم، اظهار کرد: این قرص گیاهی با افزایش سوخت‌وساز بدن به لاغری افراد کمک میکند، اما در برابر آن عوارض طولانی‌مدت و جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
خسروی افزود: قرص برنج، نامش قرص برنج است اما در واقع برای ساخت آن از مواد شیمیایی استفاده میشود.
این کارشناس طب سنتی تصریح کرد: برخی افراد از قرص برنج برای نگهداری برنج استفاده میکنند که روشی کاملا نادرست بوده و بهتر است به جای این قرص خطرناک از ریشه انار، برگ انار، حبه‌های سیر و نمک برای نگهداری طولانی مدت برنج استفاده کنند.
قرص برنج جان چهار همدانی را گرفت
مدیرکل پزشکی قانونی استان همدان نیز گفت: چهار نفر در همدان بر اثر مسمومیت‌های ناشی از مصرف قرص برنج جان خود را از دست دادند که از این تعداد یک نفر زن و سه قربانی دیگر مرد بودند.
دکتر "علی‌احسان صالح" اظهار کرد: بر اساس آمار موجود، شاهد کاهش تلفات ناشی از قرص برنج در هفت ماهه سال‌جاری بوده‌ایم، به طوری که در مدت مشابه سال گذشته هفت نفر در همدان به علت مسمومیت با قرص برنج جان باختند که یک نفر از آنها مرد و 6 نفر زن بوده است.
وی استفاده نادرست از قرص برنج را دارای عواقب جبران‌ناپذیری دانست و گفت: با جذب قرص برنج در بدن انسان، آنزیم‌های سلولی بلوکه شده و زمینه سمی شدن سلول‌های سیستم دفاعی بدن را مهیا میکند.
صالح افزود: هیچ پادزهری برای بی‌اثر کردن مسمومیت با قرص برنج وجود ندارد و علائم مسمومیت با آن شامل کم خونی، کاهش اشتها، کاهش وزن، شکستگی و مرگ تدریجی استخوان‌هاست.
نصف قرص برنج برای یک فرد بالغ کشنده است
صالح با بیان اینکه نصف قرص برنج برای یک فرد بالغ کشنده است، اظهار کرد: اختلالاتی نظیر اختلال نبض، کبدی، عصبی، متابولیکی، از کار افتادگی کلیه، افت فشارخون و بیهوشی از اثرات استفاده از این نوع قرص است.
باید بدانیم خداوند همه چیز را در اختیار انسان قرار داده تا او با درایت و آگاهی خود از آن بهترین بهره را ببرد و هرگز به خود کوچکترین آسیبی نرساند، بنابراین انسان باید آن‌قدر آگاه باشد که جان خود را که تمام هستی اوست، بر اثر استفاده تعمدی و ناآگاهانه از قرص برنج از دست ندهد، چراکه گاهی هیچ پادزهری برای جبران این سموم کشنده وارده به بدن وجود ندارد.
هر ذره ای در عالم هستی دارای ادراک و درک و فهم و شعور است. همه ذرات عالم هوشمندانه در مقابل خدای خودشان تعظیم و تسبیح میکنند. همه ذرات هستی در محضر خدا هستند و تعبد در مقابل خدا دارند. همه ذرات هستی در ازای تک تک اتفاقاتی که در عالم اتفاق میافتد از خودشان واکنش نشان میدهند. و این فقط من و شما نیستم که هوشمندانه رفتار میکنیم.آب یکی از اینهاست.
آب خوب و بد را میفهمد. آب زشت و زیبا را میفهمد. آب دعا را میفهمد. آب اهانت و فحش را میفهمد. آب تفاوت قائل است بین فکر مثبت و فکر منفی. آب تفاوت قائل است بین نوشته مثبت و نوشته منفی. آب تفاوت قائل است بین رفتار خوب و رفتار بد. و برای همه این به صورت هوشمندانه واکنش نشان میدهد.آب پیام بسیار مهمی برای ما دارد. آب به ما میگوید که نگاهی عمیقتر به خود بیندازیم. وقتی از نگاه آب به خود مینگریم، این پیام به نحوی شگفتآور شفاف و واضح میشود. ما میدانیم که زندگی انسان به طور مستقیم با کیفیت آب هم در درون و هم در اطراف ما ارتباط دارد.
یک محقق ژاپنی با انتشار یافتههای تحقیقات خود مدعی شد که مولکولهای آب نسبت به مفاهیم انسانی تأثیرپذیرند. نظریه این محقق ژاپنی که تاکنون از سوی مؤسسات علمی فیزیکی و زیستشناسی مورد تأیید قرار گرفته است، مبتنی بر بررسی نمونههای فراوانی از کریستالهای منجمدشده آب و مقایسه آن با یکدیگر است. پروفسور «ماسارو ایموتو» (Masaru Emoto) که یافتههای خود را با استفاده از حدود ۱۰ هزار آزمایش جمعآوری نموده، در سه جلد کتاب ارائه کرده است و معتقد است که مفاهیم متافیزیکی محیط بر روی ترکیب مولکولی آب تأثیر میگذارد. این دانشمند ژاپنی که فارغالتحصیل دانشگاه یوکوهاماست، دارای یک مؤسسه تحقیقاتی به نام SHM در ژاپن است که امور تحقیقاتی مربوط به کریستالیزه شدن آب را در آنجا انجام میدهد. او میگوید آب، پیام مهمی برای ما دارد. آب به ما میگوید که نگاه عمیقتری به خودمان بیندازیم. زمانی که با آیینه آب به تماشای خود مینشینیم، این پیام به طور شگفتآوری خود را شفاف و درخشان میکند. میدانیم که زندگی بشر مستقیماً به کیفیت آبی که در اطراف ما یا درون بدن ماست، روی آورده است.
تصاویر و اطلاعات ارائه شده در این مقاله،بازتابی از فعالیت «ماسارو ایموتو»، محقق خلاق و رویاپرداز ژاپنی است. «ایموتو» کتابی با نام «پیغام آب» منتشر کرده که برگرفته از یافتههای تحقیقات جهانی وی است. اگر شما نسبت به تأثیرپذیری افکارتان از وقایع درون یا پیرامونتان شک و تردید دارید، اطلاعات و عکسهایی که در اینجا آورده شده را ببیند. این تصاویر مستقیماً بر اساس نتایج به دست آمده در کتاب انتشاریافته «ایموتو» است، مطمئناً در فکر و ذهن شما دگرگونی پدید می آورد و عقاید شما را عمیقاً تغییر خواهد داد.
بنا بر آنچه در کتاب «ایموتو» آمده است، ما به مدارک حقیقی دست یافتهایم که نشان میدهد، انرژی ارتعاشی بشر، افکار، نظرات، موسیقی، دعا و نیایش بر ساختار مولکولی آب اثر میگذارد. آب، مادهای بسیار سازگار است، به گونهای شکل فیزیکی آب به آسانی با محیطی که در آن هست، انطباق پیدا میکند و نه تنها از نظر فیزیکی تغییر میکند، بلکه شکل مولکولی آن نیز تغییر مییابد. انرژی یا ارتعاشات محیط، شکل مولکولی آب را تغییر میدهد. از این جنبه، نه تنها آب توانایی آن را دارد که از حیث دیداری، محیط خود را منعکس کند، بلکه از حیث مولکولی هم در انعکاس محیط اطراف خود عمل می کند.ایموتو»، تغییرات مولکولی آب را به وسیله تکنیکهای عکسبرداری میکروسکوپهای الکترونیکی و مشاهده آن به صورت سند و مدرک درآورده است. از آنجایی که فرم کریستالی آب هنگامی نمایان میشود که آب منجمد شده باشد، به همین منظور وی قطراتی از آب را به صورت یخ درآورده و سپس آنها را در یک فضای تاریک میکروسکوپی مورد آزمایش که از قابلیتهای عکاسی برخوردار بوده، قرار داده است. تحقیقات وی، آشکارا تغییر شکل ساختار مولکول آب را به نمایش گذاشته است و اثر محیط بر ساختار آب را نشان میدهد. برف، بیش از چندین میلیون سال است که بر زمین فرود می آید و همانگونه که میدانیم، هر دانه برف، دارای شکل و ساختار خاص ومنحصربه فرداست. با تبدیل آب به یخ و عکسبرداری از ساختار آن، شما به اطلاعات باورنکردنیای آب دست پیدا می کنید.
«ایموتو» به تفاوتهای جالبتوجهی در ساختار کریستالی و بلوری آب دست یافته است که از منابع گوناگون و شرایط مختلف در روی کره زمین تهیه شدهاند. آبی که از نخستین محل خود از کوه جاری میشود و چشمههایی که جاری هستند، طرحهای هندسی بسیار زیبایی از الگوهای کریستالیشده خود ارائه میدهند. آب آلوده و سمی که از نواحی پرجمعیت و صنعتی به دست آمده است و آب راکد کولههای آب و سدهای ذخیره، به صراحت ساختارهای کریستالی تغییریافته و برحسب اتفاق شکلگرفته آب را که به صورت بلورهای تخریب شده و نا منظم است، نشان میدهد. ایموتو معتقد است آبهایی جاری هستند منتهی از میان شهرها میگذرند نیاز شکل مولکولی زشتی به خود میگیرند. آبهایی که راکند به دلیل راکد بودن زشت میشوند، چرا که هستی با رکود مخالف است، آبهایی که جاری هستند و از بین شهرها عبور میکنند به دلیل طیف غالب افکار منفی در شهرها واکنش منفی از خود نشان میدهند.ایموتو به همین منظور ابتدا آب دریاچهای به نام «بیواکو» را مورد آزمایش قرار داد. دریاچه بیواکو بزرگترین دریاچه در مرکز ژاپن است. وی میگوید چون آب دریاچه ساکن است و حرکتی ندارد، همین رکود باعث شده که مولکولهای آب زشت شوندیموتو میگوید به دلیل این که این آب از میان شهرها عبور میکند شکل مولکولی این آب به صورت تغییر کرده است. ایموتو به این نتیجه رسیدهاست که آبهایی که تازه از چشمهها و دل کوه بیرون می آیند، به دلیل این که هنوز در معرض افکار منفی مردم قرار نگرفتهاند ساختار مولکولی زیبایی به خود می گیرند. آزمایش بعدی وی بر روی آب رودخانهای به نام «شیمانتو» است. البته درست زمانی که سرچشمه این رودخانه از کوه بیرون آمده استتوجه به این نکته کردهاید که ۷۰% بدن انسان آب است؟
آقای ایموتو معتقد است که دعا بلافاصله بر روی مولکولهای آب اثر می گذارد. وی به این نتیجه رسیده است که دعا همه چیز را زیبا می کند و یکی از اینها آب است. وی میگوید کلمات زیبا یک واکنش زیبا نشان می دهند، اما اگر کلمات زیبا را در کنار هم قرار دهیم واکنش زیباتری نشان داده خواهد شد. ایمتو به این نتیجه رسید که اگر آب را نزدیک گلهای معطر کنیم مولکولهای آب سعی میکنند که خود را شبیه به آن گل کنند. وی به این نتیجه رسید که همه ساختارهای۱۳۲۰ زیبایی که آب در مقابل مثبتها از خود نشان میدهد، به صورت شش ضلعی هستند. آب به صورتی زنده و تأثیرپذیر به هر یک از احساسات و اندیشههایمان پاسخ میدهد.
کاملا روشن است که آب به آسانی، ارتعاشات و انرژی محیطش را به خود میگیرد و جذب میکند؛ خواه آلوده، سمی یا راکد و کهنه باشد. کار غیرعادی «ایموتو»، نمایشی پرهیبت است و ابزاری قدرتمند که می تواند، درک ما را از خودمان و جهانی که در آن زندگی میکنیم، برای همیشه تغییر دهد. هماکنون مدرک قوی و محکمی داریم که میتوانیم به طور مثبت، خود و سیاره خود را با انتخاب افکاری که برای اندیشیدن برمیگزینیم و راههایی که این افکار را به فعلیت میرساند درمان نموده تغییر شکل دهیم. در پایان بد نیست بدانید که آقای ماسارو ایموتو تحقیقاتی نیز بر روی اسلام و تأثیر مفاهیم اسلامی بر روی آب داشته است. وی بر روی پروژهای فعالیتتحقیق کرد که بر اساس ۹۹ نام خدا، ۹۹ تصویر از آب را جمعآوری می کند. این هم نقل قول مستقیم مطلبی از سایت آقای ماسارو ایموتو در همین زمینه:
That project is the 99 names of God in Islam. We are hoping to create a photograph book of crystals showing 99 different names of God. Below is a sample of how it looks like. There are 99 of those and we spend two years going through all of them. We formally asked Masaya to edit the design and hopefully the book will be ready within this year. With this I will debut my work in the Islamic world.I feel the increasing need to keep myself physically healthy for this.
سایت آقای ماسارو ایموتو دانشمند ژاپنی کاشف حالت های مختلف آب و نویسنده کتاب پیام هایی از آب
درضمن توی ایران هم خانمی به نام حمیده بیطرف همین آزمایش رو در مورد آب و چندین فلز تکرار کرده و به نتایج مشابهی رسیده و در جشنواره خوارزمی هم مقام آورده. در آزمایشهای خانم بیطرف زیباترین شکلهای کریستال آب موقعی به وجود اومده بودن که برای آب قرآن پخش شده بود.راستی پس این کارهایی که قدیمیها میکردن و آب توی ظرفی می ریختن که دورش سوره یاسین نوشته بود و می خوردن خالی از معنا نبوده یادتونه اون قدیماحرم امام رضا (ع) که میرفتی توی سقاخونه حضرت یه کاسه های برنجی بودکه نام چهارده معصوم (ع) برآن نقش بسته بودچه صفایی داشت وقتی ازاون کاسه ها آب میخوردی حالا این آب شفادهنده ومقدس توی لیوانهای پلاستیکی ریخته میشه که میگن وقتی اونارودفن میکنن ۳۰۰سال طول میکشه تابه خاک بپیونده ونابود بشه.
زندگی نامه حافظ شیرازی :
خواجه شمس‌ُ الدّینْ محمّدِ بن بهاءُالدّینْ محمّدْ حافظِ شیرازی (زادهٔ ۷۲۷ هجری قمری – درگذشتهٔ ۷۹۲ هجری قمری در شیراز)، مشهور به لِسان‌ُ الْغِیْب، تَرجُمانُ الْاَسرار، لِسان‌ُ الْعُرَفا و ناظِم‌ُ الاُولیاء، شاعر فارسی زبان سده ی هشتم هجری قمری شیراز است.
تولد او را برخی از مورخان 717 هجری قمری و برخی دیگر 727 هجری قمری می دانند. برخی تخمین می زنند سال وفات حافظ نیز 792 هجری قمری بوده است.
خواجه شمس الدین محمد، حافظ شیرازی، از محبوب ترین شعرای ایران زمین است که با گذشت قرن ها، آثارش نه تنها در ایران بلکه در سراسر نقاط جهان به شهرت رسیده است. موضوع اشعار حافظ بسیار متنوع بوده و از شعرهای او در موسیقی سنتی ایرانی، هنرهای تجسمی و خوشنویسی استفاده می شود.
نام پدر وی، بها الدین و مادرش اهل کازرون بوده است. در خانواده ای از نظر مالی در حد متوسط جامعه ی زمان خویش متولد شده است. در نوجوانی قرآن را به چهارده روایت آن از بر کرده از این رو به حافظ ملقب شد.
خواجه شمس الدین محمد، حافظ شیرازی، از محبوب ترین شعرای ایران زمین است که با گذشت قرن ها، آثارش نه تنها در ایران بلکه در سراسر نقاط جهان به شهرت رسیده است. موضوع اشعار حافظ بسیار متنوع بوده و از شعرهای او در موسیقی سنتی ایرانی، هنرهای تجسمی و خوشنویسی استفاده می شود.
در نزد ما ایرانی ها، "حافظ شیرازی" داننده اسرار نهان و عالم غیب می باشد که هنگام مواجه شدن با مشکلات یا دو راهی های زندگی یا در مراسم های مختلف ملی به او مراجعه کرده و تفال می زنیم و از شعرهای آن استفاده می کنیم.
غزلیات حافظ شیرازی
حافظ شیرازی را چیره دست ترین غزل سرای زبان فارسی می دانند. نوآوری اصلی حافظ در تک بیت های درخشان، مستقل و خوش مضمون است که سروده است. موضوع غزل وصف معشوق، می، و مغازله است و غزل سرایی را باید هنری دانست ادبی، که درخور سرود و غنا و ترانه پردازی است.
با آنکه حافظ غزل عارفانه ی مولانا و غزل عاشقانه ی سعدی را پیوند زده، نوآوری اصلی او در تک بیت های درخشان، مستقل، و خوش مضمون فراوانی است که سروده است. استقلالی که حافظ از این راه به غزل داده به میزان زیادی از ساختار سوره های قرآن تأثیر گرفته است، که آن را انقلابی در آفرینش اینگونه شعر دانسته اند.
گرایش حافظ به شیوه ی سخن پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوه ی سخنش با وی مشهور است. او از مهمترین اثر گذاران بر شاعران بعد از خود شناخته می شود. حافظ از مهمترین اثرگذاران بر شاعرانِ فارسی زبانِ پس از خود شناخته می شود. در سده های هجدهم و نوزدهم میلادی اشعار او به زبان های اروپایی نیز ترجمه شد و نامش به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت. هر ساله در تاریخ 20 مهرماه مراسم بزرگداشت حافظ در محل آرامگاه او در شیراز با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی برگزار می شود.
در دوران امارات شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرده و علاوه بر شاه اسحاق در دربار شاهان آل مظفر به نام شاه مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی راه داشته است.
همسر و پسر حافظ :
او فقط یک بار ازدواج کرد و پس از درگذشت همسرش دیگر ازدواج نکرد. همسر حافظ در همان سال های اول ازدواج پسری به دنیا آورده باشد که تنها فرزند حافظ است و او هم در دوران جوانی در راه سفر نیمه کاره به هند همراه پدرش، فوت می شود.
شغل حافظ شیرازی :
شاعری شغل اصلی او نبوده و امرار معاش او از طریق شغلی دیگر که احتمالا کار با اسناد بیوتات، فرمان ها و مکاتبات دولتی دربار بود تامین می شد
آثار حافظ :
دیوان حافظ شامل 500 غزل، 42 رباعی و چندین قصیده می باشد که در طول 50 سال سروده است. از آن جایی که حافظ تنها در لحظاتی که خاص و الهام بخش بود به سرودن اشعارش می پرداخت، به طور متوسط در هر سال فقط 10 غزل سروده و تمرکز او خلق اثری شایسته مقام واقعی معشوق بوده است. تاکنون بیش از چهارصد بار به اشکال مختلف به زبان فارسی و زبان های دیگر در دنیا به چاپ رسیده است.
ویژگی های شعر حافظ
برخی از مهم ترین ابعاد هنری در شعر حافظ عبارتند از:
1- رمز پردازی و حضور سمبولیسم غنی
رمز پردازی و حضور سمبولیسم شعر حافظ را خانه راز کرده است و به آن وجوه گوناگون بخشیده است. شعر وی بیش از هر چیز شبیه به آینه ای می ماند که صورت مخاطبانش را در خود نشان می دهد، و این موضوع به دلیل حضور سرشار نمادها و سمبول هایی است که حافظ در اشعارش آفریده است و یا به سمبول های موجود در سنت شعر فارسی روحی حافظانه دمیده است.
2- رعایت دقیق و ظریف تناسبات هنری در فضای کلی ادبیات
این تناسبات که در لفظ پیشینیان (البته در معنایی محدودتر) "مراعات النظیر" نامیده می شد، در شعر حافظ از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
3- لحن مناسب و شور افکن شاعر در آغاز شعرها
ادبیات شروع هر غزل قابل تأمل و درنگ است. به اقتضای موضوع و مضمون، شاعر بزرگ لحنی خاص را برای شروع غزل های خود در نظر می گیرد، این لحن ها گاه حماسی و شورآفرین است و گاه رندانه و طنزآمیز و زمانی نیز حسرتبار و اندوهگین.
4- طنز
زبان رندانه شعر حافظ به طنز تکیه کرده است. طنز ظرفیت بیانی شعر او را تا سر حد امکان گسترش داده و بدان شور و حیاتی عمیق بخشیده است. حافظ به مدد طنز، به بیان ناگفته ها در عین ظرافت و گزندگی پرداخته و نوش و نیش را در کنار هم گرد آورده است.
5- ایهام و ابهام
شعر حافظ، شعر ایهام و ابهام است، ابهام شعر حافظ لذت بخش و رازناک است.
آرامگاه حافظ در شهر شیراز و در منطقه ی حافظیه، در فضایی آکنده از عطر و زیبایی گل های جان پرور درآمیخته با شعرهای خواجه واقع شده است.
امروزه این مکان یکی از جاذبه های مهم گردشگری به شمار می رود و مسافران زیادی در داخل و خارج به این منطقه سفر کرده و از نزدیک با این مفاخر ارزشمند آشنا می شوند. اسکناس های هزار ریالی ایران از سال 1341 تا سال 1358 با نمایی از آرامگاه حافظ چاپ می شده است که نشان دهنده ی بالا بودن ارزش این شاعر در میان ایرانیان می باشد.
برای فعالیت در آزمایشگاه شیمی یکی از مهمترین موارد، شناخت ابزار و وسایل آزمایشگاه و موارد کاربرد آن ها می باشد. در این مطلب برخی از وسایل معمول که هر آزمایشگاه شیمی باید این وسایل را دارا باشد ، معرفی و موارد کاربرد آن ها را بررسی می کنیم.
بوته چینی (کروزه چینی):
بوته آزمایشگاهی ظرف مخروطی (مخروط ناقص) شبیه انگشتانه است که لیه های آن کاملاً صاف و جداره های داخلی و خارجی آن صاف و صیقلی است. اگرچه بوته آزمایشگاهی را از جنس فلز (بویژه از نیکل). گرافیت و سفال (بوته گلی یا سفالی) نیز می سازند اما این بوته ها عمدتاً از جنس چینی تهیه می شود و معمولاً دارای سرپوش است.
کاربرد: از بوته در آزمایشـگاه معمولی برای اندازه گیری آب تبلور کات کـبود یا سولفات مس زاج سبز یا سولفات آهنو نمک قلیا یا کربنات سدیم به فرمول و همچنین برای ذوب قند، پارافین جامد و… استفاده می شود. چون بوته چینی در برابر گرما (تا حدودْ۱۲۰۰C) مقاوم است، از آن در آزمایشگاه های شیمی تجزیه برای خشک کردن رسوب کردن رسوب و پختن رسوب در کوره الکتریکی استفاده می شود.
طرز کار: هنگام گرم کردن بوته باید آن را با گیره ویژه ای (گیره بوته) برداشت و در حفره مثلث نسوز مناسب، قرار داد. مثلث نسوز طبق شکل، به شکل مثلث است که از یک مثلث فلزی با سه قطعه روکش چینی نسوز ساخته شده است و از آن عمدتاً برای نگهداشتن بوته، به هنگام گرما دادن آن استفاده می شود. یک مثلث نسوز هنگامی برای یک بوته مناسب است که⅔ بوته در حفره آن قرار گیرد، در غیر این صورت حالت نامتعادلی پیدا می کند و در اثر ضربه کوچکی ممکن است بشکند
چند نکته درباره بوته چینی
– اسیدها بر بوته اثر ندارند اما بازها سبب خوردگی بوته می شوند. برای پاک کردن بوته تا حد امکان نباید از اسیدها هم استفاده کرد.
– بوته های شکسـته را نباید دور ریخـت زیرا از خرده های آنها برای آب گیری الکل و تهیه اتیلن می توان استفاده کرد. (بوته شکسته را می توان خرد کرده، به عنوان ماده آبگیر مورد استفاده قرار داد)
– هنگامی که از بوته برای سنجش های وزنی استفاده می شود نخست باید بوته خالی را چندین بار در کوره الکتریکی در دمای معین (دمای لازم برای پختن رسوب) قرار داد و پس از سرد کردن، وزن کرد تا به وزن ثابت رسید. این کارها، یعنی: گرم کردن، سرد کردن و وزن کردن بوته تا رسیدن به وزن ثابت پیش از پختن هر رسوب الزامی است.
شیشه ساعت
شیشه ساعت ابزاری است و همان طور که از نامش پیداست شبیه شیشه ساعت است و در اندازه های مختلف ساخته می شود.
کاربرد: از شیشه ساعت برای تبخیر سریع مایع ها و محلول ها استفاده می شود.
طرز استفاده: شیشه ساعت را مانند ابزار شیشه ای دیگر، باید شست و شو داد و در صورت لزوم آن را با دستمال خشک کرد.
گاهی برای سرعت بخشیدن به عمل تبخیر، شیشه ساعت را در دهانه بشر قرار می دهند تا با جوشاندن آب درون بشر و گرم شدن شیشه ساعت با بخار آب جوش، عمل تبخیر و تبلور سریعتر انجام گیرد.
قیف شیشه ای :ابزار مخروطی شکل است که در قسمت پایین آن لوله باریک و بلندی قرار دارد. نوک این لوله مورب است. شیشه بدنه قیف معمولاً ۶۰ درجه است.
کاربرد: از قیف برای انتقال محلول از ظرفی به ظرف دیگر استفاده می شود (به عنوان مثال برای انتقال محلول از ظرفی به بورت، استوانه مدرج، بالن پیمانه ای، قیف شیردار، ارلن و… از قیف استفاده می شود) برای این کار، محلول موردنظر را نخست در بشـر ریخته سپس به کمک قیف تمـیز به ظرف دلخواه منتقل می شود.
– از قیف برای جدا کردن مایع از جامد نیز می توان استفاده کرد. این کار در شیمی تجزیه وزنی برای صاف کردن رسوبها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
طرزکار: برای این کار نخست باید قیف راشست و خشک کرد سپس کاغذ صافی متناسب با قیف و با ذره های رسوب برگزید (کاغذ صافی با قیف مناسب است که پس از قرار دادن در قیف حدود ۵/۰ تا ۵/۱ سانتی متر از لبه قیف پایینتر باشد ـ و زمانی متناسب با ذره های رسوب است که آب زیر صافی کاملاً زلال باشد.
برای گذاشتن کاغذ صافی در قیف ابتدا باید آن را چندین با تا کرد، به شکل قیف درآورد و در آن گذاشت. برای این که کاغذ به قیف بچسبد باید آن را خیس کرد و با انگشت تمیز کاغذ صافی را کاملاً به جداره قیف چسباند. اگر کاغذ صافی کاملاً به قیف نچسبد و حبابهای هوا بین کاغذ و جداره داخلی قیف بماند عمل صاف کردن کند می شود.
بی خوابی (Insomnia) یک اختلال شایع خواب است که باعث میشود به خواب رفتن به کاری سخت و طاقت فرسا و گاهی غیر ممکن تبدیل شود. علاوه بر این در هنگام ابتلا به این اختلال فرد ممکن است زودتر از موعد مقرر بیدار شده و دیگر قادر به خوابیدن نباشد. حتی ممکن است فرد بعد از بیدار شدن از خواب هم احساس خستگی داشته باشد. بیخوابی علاوه بر کم کردن میزان انرژی بدن، بر خلق و خو، سلامت بدن، عملکرد شغلی و کیفیت زندگی اثر خواهد گذاشت.
اینکه چه مقدار از خواب برای فرد کافی است از شخصی تا شخصی دیگر متفاوت است، ولی بیشتر بزرگسالان به 7 تا 8 ساعت خواب شبانه نیاز دارند.
بسیاری از افراد بزرگسال بیخوابی کوتاه مدت یا حاد را تجربه میکنند که برای روزها تا هفته‌ها به طول می‌انجامد. این نوع از بی خوابی معمولاً نتیجه‌ی استرس و اتفاقات دردناک زندگی است. ولی برخی دیگر از افراد بیخوابی بلند مدت یا مزمن را تجربه میکنند که تا ماه‌ها به طول می انجامد. بیخوابی ممکن است یک مشکل اولیه باشد و یا به دلیل دیگر بیماری‌ها و داروهای مصرفی ایجاد شده باشد.
شما مجبور به تحمل شب‌های بیخوابی نیستید و باید بدانید که کوچکترین تغییرات در عادت‌های روزانه می‌تواند به شما کمک کند.
کم خوابی و سرگیجه
انواع بی خوابی
بیخوابی شامل طیف گسترده‌ای از اختلالات خواب از کم شدن کیفیت تا کمیت خواب را شامل میشود. بیخوابی به صورت معمول سه نوع دارد:
بیخوابی گذرا : زمانی که علایم تا سه شب ادامه ادامه داشته باشند
بیخوابی حاد: بی خوابی کوتاه مدت نام دیگر این نوع از بیخوابی است و علایم و نشانه‌های آن تا هفته‌ها باقی می‌ماند.
بیخوابی مزمن: این نوع از بیخوابی ماه‌ها و حتی سال‌ها ادامه دارد. بر اساس مرکز ملی بهداشت اکثریت مواد مبتلا به بیخوابی مزمن دارای مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای دیگر بوده‌اند.
راه حل بی خوابی
علائم بی خوابی
نشانه‌های این مشکل شامل:
سخت به خواب رفتن در هنگام شب
بیدار شدن در طول شب
بیدار شدن در صبح خیلی زود
احساس بی حالی و کسلی بعد از خواب شبانه
خواب آلودگی و خستگی در طول روز
زودرنجی، افسردگی و اضطراب
عدم تمرکز روی وظایف و ضعیف شدن توان یادآوری وقایع
افزایش اشتباهات فردی و تصادف‌ها
نگرانی مداوم در مورد خواب
علت بی خوابی زنان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر بی خوابی منجر به عملکرد بد فرد در طول روز شود، برای شناسایی عامل ایجاد کننده‌ی آن و درمان آن به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک تشخیص دهد که فرد به اختلال خواب مبتلا است، برای انجام آزمایشهای بیشتر و تخصصی‌تر فرد را به مرکز اختلالات خواب ارجاع خواهد داد.
علل بی خوابی
بی خوابی ممکن است یک مشکل اولیه باشد و یا به دیگر بیماری‌ها مرتبط باشد.
بی خوابی مزمن معمولاً نتیجه‌ی استرس، وقایع رخ داده در زندگی و عادت‌های مختل کننده‌ی خواب است. درمان عوامل زمینه‌ای و نهفته می‌تواند به حل مشکل بی خوابی منجر شود ولی این فرایند ممکن است برای سال‌ها طول یبکشد.
دلایل معمول بی خوابی مزمن عبارتند از:
استرس: نگرانی‌های شغلی، تحصیلی، مالی، خانوادگی و نگرانی در مورد وضعیت سلامتی ذهن را در طول شب فعال نگه می‌دارد و خوابیدن را به کاری سخت و غیر ممکن تبدیل میکند. وقایع استرس زای زندگی مانند مرگ و یا بیماری یکی از اعضای خانواده، جدایی و یا از دست دادن کار هم ممکن است به بی خوابی منجر شود.
بی خوابی نشانه چه بیماری است
مسافرت و یا جدول زمان بندی کاری: فعالیت‌هایی که فرد در طول شبانه رور انجام میدهد به مانند یک ساعت داخلی برای بدن عمل کرده و چرخه خواب و بیداری، متابولیسم و دمای بدن را تنظیم میکنند. مختل کردن ساعت درونی بدن و این ریتم منظم شبانه روزی به بی خوابی منجر خواهد شد. این مشکل به خاطر جت لگ ناشی از مسافرت‌های طولانی بین دو نقطه با ساعات متفاوت، کار کردن در شیفت‌های خیلی زود و یا دیر هنگام و عوض کردن مداوم شیفت‌های کاری باعث به هم ربختن ریتم طبیعی بدن خواهد شد.
عادات خواب بد و نامناسب: عادات خواب نامناسب مانند داشتن برنامه‌ی زمان بندی خواب نامنظم، چرت عصرانه، انجام فعالیت‌های تحریک کننده قبل از خواب، محیط خواب نا آرام و استفاده از تخت برای کار کردن، غذا خوردن، تلویزیون نگاه کردن، بازی کردن و سرگرم شدن با گوشی تلفن همراه درست پیش از به خواب رفتن، چرخه‌ی خواب را به طور کلی مختل خواهد کرد.
دیر شام خوردن: خوردن یک غذای سبک پیش از خواب مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی اگر فرد پیش از خوابیدن مقدار زیادی غذا بخورد، دراز کشیدن کاری سخت و دشوار خواهد بود. بسیاری از افراد در این حالت سوزش سر دل و بازگشت اسید معده به مری را تجربه کرده و این عوامل آنها را در طول شب بیدار نگه خواهد داشت.
بی خوابی مزمن همچنین با برخی بیماری‌ها و مصرف برخی داروها ارتباط دارد. درمان این شرایط به بهبود کیفیت خواب منجر خواهد شد. ولی در این شرایط هم احتمال دارد که با وجود بهبود بیماری‌ها بی خوابی به قوت خود باقی باشد.
بیماری بی خوابی مرگبار
دلایل دیگر بی خوابی شامل:
اختلالات روانی: اختلالات اضطرابی مانند اختلال استرسی پس از آسیب روانی (post-traumatic stress disorder) ممکن است خواب فرد را مختل کند. خیلی زود بیدار شدن می‌تواند نشانه‌ی افسردگی باشد. بی خوابی با دیگر بیماری‌های روانی هم رخ میدهد.
داروها: برخی داروهای ضد افسردگی، و داروهای کنترل کننده‌ی فشار خون و آسم روی الگوی خواب اثر می‌گذارند. بسیاری از داروهای مسکن، داروهای سرماخوردگی و آلرژی و داروهای کاهش وزن، حاوی کافئین هستند که خواب را مختل میکند.
بیماری‌ها: بیماری‌هایی همچون دردهای مزمن، سرطان، دیابت، بیماری قلبی، آسم و بازگشت اسید معده به مری، تیروئید پرکار، پارکینسون و آلزایمر باعث اختلال در خواب خواهند شد.
اختلالات مرتبط با خواب: وقفه تنفسی در خواب (Sleep apnea) باعث میشود که به صورت دوره‌ای در طول شب تنفس متوقف شده و به همین دلیل روند خواب مختل شود. سندروم پای بی قرار باعث ایجاد حسی ناخوشایند در پاها شده و فرد به صورت غیر ارادی پای خود را تکان میدهد، همین خواب فرد را مختل میکند.
بیشتر بخوانید: اختلالات خواب و نشانه‌های نگران‌کننده از بیماری تا شب ادراری
کافئین، نیکوتین و الکل: قهوه، چای، نوشابه‌ی گازدار و دیگر نوشیدنی‌های کافئین دار تحریک کننده هستند. نوشیدن این مواد در ساعات پایانی عصر و در هنگام غروب آفتاب ممکن است شما را در طول شب بیدار نگه دارد.
نیکوتین موجود در محصولات و فراورده‌های حاوی تنباکو ماده‌ی تحریک کننده‌ی دیگری است که خواب را مختل خواهد کرد. الکل ممکن است به شما کمک کند که به خواب بروید اما از پیدایش سطوح عمیقتر خواب جلوگیری کرده و معمولاً باعث میشود که فرد در میانه‌ی شب از خواب بیدار شود.
بیخوابی و افزایش سن
هر چه سن فرد بالاتر رود، بی خوابی شایع تر خواهد شد. با افزایش سن شما ممکن است این مشکلات را تجربه کنید:
تغییر در الگوی خواب: هر چه قدر سن فرد بالاتر رود، خواب فرد سبک‌تر میشود. هر گونه صدا و یا تغییری در محیط می‌تواند به راحتی فرد را بیدار کند. ساعت درونی بدن هم با افزایش سن تغییر میکند و ممکن است که فرد در هنگام غروب احساس خواب آلودگی داشته باشد و به طبع آن صبح خیلی زود از خواب برخیزد. در حالی که افراد مسن به نسبت جوانان به مقدار ساعت بیش‌تری برای خواب و استراحت نیاز دارند.
تغییر فعالیت روزانه: فرد مسن از نظر فیزیکی و اجتماعی کم تر فعال است و همین باعث اختلال در خواب شبانه خواهد شد. در این وضعیت فرد تمایل زیادی دارد که در هنگام عصر چرت کوتاهی بزند و این استراحت عصرگاهی خواب شب را دچار اختلال خواهد کرد.
تغییر در وضع سلامتی: دردهای مزمن ناشی از التهاب مفاصل و یا درد کمر و همچنین مشکلاتی همچون افسردگی و اضطراب خواب را مختل خواهد کرد. مشکلات پروستات و مثانه فرد را مجبور میکند که چند بار در طول شب به سرویس بهداشتی مراجعه کند که همین الگوی خواب را به هم خواهد زد. سندروم پای بی قرار و وقفه تنفسی در خواب هم با افزایش سن بسیار شایع میشوند.
داروهای مصرفی زیادتر: افراد مسن به نسبت جوانان داروهای بیش‌تری مصرف میکنند و همین الگوی خواب آنها را دچار تغییرات زیادی خواهد کرد.
عوارض بی خوابی بر مغز
بی خوابی در کودکان و نوجوانان
مشکلات خواب ممکن است برای کودکان و نوجوانان هم به وجود آید. با این همه بیشتر این مشکلات ناشی از دیر به رختخواب رفتن و مختل شدن ساعت داخلی بدنشان مربوط میشود. کودکان دیر به رختخواب می‌روند و صبح دیرتر از خواب بیدار میشوند.
عوامل خطر درباره اختلال بی خوابی
تقریباً همه‌ی افراد گاه و بی گاه دچار بی خوابی شبانه خواهند شد. اما عوامل خطر بی خوابی در این صورت بیشتر خواهد بود:
در زنان: تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی و در طی یائسگی نقش بسیار مهمی ایفا میکند. در یائسگی تعریق شبانه معمولاً خواب را مختل میکند. بی خوابی در دوران بارداری هم بسیار رایج است.
در افراد بالای 60 سال: به این علت که احتمال تغییر در الگوی خواب، سلامت و بروز بیماری بی خوابی با افزایش سن هم بیشتر میشود.
در افراد دارای اختلالات روانی و مشکلات جسمی: بسیاری از مشکلاتی که از نظر روحی، روانی و جسمی روی فرد اثر می‌گذارند، می‌توانند خواب را مختل کنند.
در افراد با استرس بالا: بودن در شرایط استرس زا به صورت موقت منجر به بی خوابی میشود و اگر این استرس زیاد و ادامه دار باشد منجر به بی خوابی مزمن خواهد شد.
در افرادی با برنامه زمان بندی نامنظم: برای مثال تغییر شیفت کاری و یا مسافرت چرخه خواب و بیداری را مختل خواهد کرد.
عوارض بی خوابی در نوجوانان
مشکلات و عوارض جانبی بی خوابی
خواب نقش بسیار مهمی در تضمین سلامت فردی دارد و به اندازه داشتن رژیم غذایی مناسب و انجام فعالیت‌های فیزیکی به صورت روزانه و مرتب اهمیت دارد. دلیل بی خوابی هر چه باشد روی فرد از نظر روانی و فیزیکی اثر خواهد گذاشت. افراد مبتلا به بی خوابی نسبت به افرادی که از نظر خواب مشکل خاصی ندارند، کیفیت زندگی کم‌تری دارند:
مشکلات و عوارض جانبی بی خوابی شامل:
عملکرد شغلی و تحصیلی پایین
واکنش کند در زمان رانندگی و یا مواجه با تصادفات خطرناک
اختلالات روانی و ذهنی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی
افزایش خطر و ماندگانی بیماری‌های بلند مدت مانند فشار خون و بیماری‌های قلبی
پیشگیری از بی خوابی
عادت‌های خوب خواب به پیشگیری از بی خوابی و بالابردن کیفیت خواب کمک میکند:
در ساعت مشخصی به رختخواب رفته و در ساعت مشخصی صبح از خواب بیدار شوید و این الگوی ثابت را حتی در روزهای تعطیل هفته هم حفظ کنید
فعال باقی بمانید – فعالیت‌های روزانه‌ی منظم به بهبود کیفیت خواب شبانه کمک میکند.
داروهای مصرفی خود را به دقت کنترل کنید، ممکن است برخی از داروها در بروز بی خوابی موثر باشند.
چرت عصرانه را متوقف کرده و یا محدود کنید
مصرف کافئین و الکل را محدود کرده و یا متوقف کنید و به هیچ عنوان فراورده‌های نیکوتین دار مصرف نکنید.
از خوردن غذاها و نوشیدنی‌ها در حجم زیاد پیش از خواب پرهیز کنید
محیط آرام و مناسبی را برای خوابیدن در اتاق خواب برای خود فراهم کنید و از آن اتاق برای کار کردن و فعالیت‌های غیر مرتبط با خواب استفاده نکنید
الگوی ثابتی را برای گذراندن دقایق پیش از خواب دنبال کنید، حمام آب گرم، خواندن کتاب و یا گوش دادن به موزیک‌های آرام بسیار کمک کننده هستند.
عوارض کم خوابی و ریزش مو
تشخیص بی خوابی
بسته به وضعیت فرد، تشخیص بی خوابی و جستجو برای علت آن به روش‌های زیر انجام میشود:
معاینه بالینی و فیزیکی: اگر علت بی خوابی فرد ناشناخته باشد، پزشک بیمار را برای بررسی بیماری‌های احتمالی که به نوعی با بی خوابی مرتبط هستند معاینه خواهد کرد. ممکن است برای بررسی عملکرد غده تیروئید و دیگر عوامل مرتبط با بی خوابی از فرد آزمایش خون گرفته شود.
بررسی عادت‌های خواب: علاوه بر پرسیدن سوال‌های مربوط به خواب، پزشک برای تکمیل مرحله‌ی تشخیص و برای فهمیدن الگوی خواب و بیداری از فرد خواسته میشود تا ساعت خواب و بیداری خود را هر روز یادداشت کند.
مطالعه‌ی الگوی خواب فرد: اگر علت بی خوابی مشخص نباشد یا فرد علایم سایر اختلالات خواب مانند وقفه تنفسی در خواب یا سندروم پای بی قرار را داشته باشد، باید یک شب را در مرکز تحقیقاتی خواب بگذراند. در این مرکز آزمایشهای لازم انجام میشود و فعالیت بدن در هنگام خواب به صورت دقیق مورد بررسی قرار میگیرد. امواج مغزی، تنفس، ضربان قلب، حرکات چشم و حرکات بدن در طی خواب در این مرکز بررسی میشود.
درمان بی خوابی و استرس
درمان بی خوابی
تغییر عادت‌های خواب و برطرف کردن بیماری‌ها و مشکلاتی که منجر به بی خوابی میشود، در نهایت برای بسیاری از مردم منجر به یک خواب راحت خواهد شد. اگر راهکارهای درمانی موثر واقع نشود، پزشک درمان شناختی – رفتاری و درمان دارویی و یا مخلوطی از این دو را برای بالابردن کیفیت خواب به کار خواهد برد.
درمان شناختی – رفتاری بی خوابی
درمان شناختی – رفتاری بی خوابی (CBT-I) به کنترل و یا محدود کردن افکار منفی که فرد را بیدار نگه می‌دارد کمک میکند و به صورت کلی به عنوان اولین قدم برای درمان بی خوابی شناخته میشود. باید گفت که این روش درمانی از نظر اثر بخشی مساوی و یا حتی بالاتر از داروها است.
بخش شناختی این درمان به فرد آموزش میدهد تا باورهایی که بر کیفیت خواب او اثر می‌گذارند را شناخته و در نهایت آنها را تغییر دهد. این بخش به فرد کمک میکند تا باورهای منفی و نگرانی‌هایی که او را بیدار نگه می‌دارد را محدود کرده و یا حتی کنترل کند. از طرفی دیگر این روش درمانی چرخه‌ای که به خاطر نگرانی از نخوابیدن به وجود می آید را کنترل خواهد کرد.
درمان بی خوابی ناشی از افسردگی
بخش رفتاری این روش درمانی به فرد کمک میکند تا عادت‌های خوب خوابیدن داشته و از عادت‌هایی که او را از یک خواب خوب دور میکند را بسیار محدود کند.
در این روش درمانی از راهکارهای زیر استفاده میشود:
کنترل محرک: این روش به حذف فاکتورهایی که ذهن را مجبور به مقاومت در برابر خواب میکند بسیار کمک میکند. برای مثال احتمالا به فرد گفته شود که در یک ساعت خاص به رختخواب رفته و صبح در یک ساعت مشخص از خواب برخیزد، از چرت عصرگاهی پرهیز کرده و از اتاق خواب تنها برای خوابیدن استفاده کند. از طرفی برای انجام این روش از فرد خواسته میشود که اگر بعد از گذشت 20 دقیقه نخوابد، باید اتاق خواب را ترک کند و تنها زمانی به اتاق بازگردد که خواب آلود شود.
روش‌های تمدد اعصاب: شل کردن عضلات، انجام روش بیوفیدبک و ورزش‌های هوازی که با دم و بازدم عمیق همراه هستند به کاهش استرس کمک میکنند. با انجام این روش‌ها تنفس، ضربان قلب، گرفتگی عضلات و خلق و خوی فرد کنترل شده و در نهایت به یک خواب راحت منجر خواهد شد.
محدود کردن خواب: : در این روش درمانی زمانی که فرد در تخت می‌ماند کم شده و از چرت عصرگاهی جلوگیری میشود. با انجام این روش فرد خسته شده و در شب بعد راحت‌تر به خواب می‌رود. به محض اینکه کیفیت خواب فرد بهبود پیدا کرد، زمانی که فرد در تخت می‌ماند زیاد میشود.
بیدار ماندن به صورت بی اراده: این روش درمانی که با نام paradoxical intention هم شناخته میشود برای افرادی استفاده میشود که شکل شدیدی از اختلال اضطرابی را نشان میدهند. این روش در درمان اختلالات زیادی استفاده میشود و یکی از آنها بی خوابی است. فردی که با مشکل بی خوابی رو به رو است، مدام نگران این مسئله است که چرا نمی‌تواند بخوابد و همین به استرس او اضافه کرد، در این روش فرد به جای نگرانی و منتظر بودن برای خوابیدن بیدار می‌ماند.
درمان با نور: اگر خیلی زود می‌خوابید و سپس خیلی زود از خواب بیدار می‌شوید، می‌توانید از نور برای به جلو انداختن ساعت درونی بدن استفاده کنید.
داروهای تجویزی برای بی خوابی
داروهای خواب به خوابیدن بهتر و یا بیدار ماندن کمک میکند. این داروها نباید بیشتر از چند هفته مصرف شود، ولی گروهی از داروها هستند که می‌توانند در دراز مدت هم مصرف شوند.
این داروها عبارتند از:
اسزوپیکلون (Eszopiclone)
راملتیون (ramelteon)
زولپیدم (Zolpidem)
زالپلون Zaleplon))
این داروها هم عوارض جانبی همچون خواب آلودگی در طول روز به همراه دارند، از طرفی دیگر فرد در صورت مصرف به این داروها عادت میکند. بنابراین قبل از مصرف این داروها حتماً با پزشک مشورت کنید.
سایر داروها – یا داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک
داروهای خواب حاوی آنتی هیستامین باعث خواب آلودگی خواهد شد ولی نباید به صورت مکررمصرف شود. قبل از تجویز پزشک نباید داروهایی همچون آنتی هیستامین مصرف شود، چرا که مصرف این دارو عوارضی همچون خواب آلودگی در طول روز، سرگیجه، توهم، مشکلات دفع ادرار را به همراه خواهد داشت. این مشکلات در افرادی با سن بالا بیشتر خواهد بود.
سبک زندگی و درمان های خانگی برای بی خوابی
در هر سنی که هستید، بی خوابی قابل درمان است. با رعایت یک سری نکات مهم و ضروری در طول روز می‌توان به راحتی در شب به خواب رفت. این توصیه‌ها کمک کننده هستند.
توصیه‌های پایه و اساسی:
داشتن یک برنامه زمانی ثابت برای خواب: در یک ساعت مشخص به تخت خواب بروید و هر روز صبح در یک ساعت خاص از تخت خواب خارج شوید. این الگوی خواب را در طی آخر هفته هم حفظ کنید.
فعال ماندن: انجام فعالیت‌های روزانه به صورت مرتب خواب شبانه را تا حد زیادی بهبود خواهد بخشید. چند ساعت قبل از خواب ورزش کنید و از انجام حرکات تحریک آمیز پیش از خواب خودداری کنید.
بررسی داروهای مصرفی: برخی از داروها روند خواب را مختل میکنند، پس حتماً آنها را با کمک پزشک معالج خود بررسی کنید. حتماً بروشور داروها را بخوانید، برخی از داروها مانند سودوافدرین (Pseudoephedrine) حاوی کافئین هستند
پرهیز از چرت زدن عصرگاهی: اگر عصر هنگام چرت کوتاهی بزنید، احتمالاً روند خوابیدن خود در شب را مختل خواهید کرد. بیش از 30 دقیقه و بعد از ساعت 3 بعد از ظهر چرت نزنید.
پرهیز از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل و یا کم کردن مصرف این مواد: اثرات این مواد تا چندین ساعت در بدن باقی می‌ماند و باعث اختلال خواب میشود.
درمان بی خوابی با دارو
برطرف کردن دردهای احتمالی: اگر دچار دردی مزمن هستید برای برطرف کردن آن حتما با پزشک مشور کنید.
پرهیز از خوردن غذا و نوشیدنی در حجم زیاد قبل از خواب: خوردن یک غذای سبک پیش از خواب مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی خوردن مقدار زیادی غذا در حجم فراوان باعث سوزش سر دل میشود. از طرفی دیگر نوشیدن مقدار زیادی مایعات پیش از خواب فرد را مجبور میکند که برای دفع ادرار مرتب از تخت برخواسته و به سرویس بهداشتی برود.
در هنگام بودن در رختخواب:
فضای راحت و آرامی را برای خواب در اتاق خود فراهم کنید: از اتاق خواب خود تنها به منظور خوابیدن استفاده کنید. اتاق را تاریک و آرام و با دمای مناسب نگه دارید. همه‌ی ساعت‌های اتاق و تلفن همراه خود را در جایی از اتاق قرار دهید که قابل دید نباشد. با این روش دیگر نگرانی خاصی در مورد زمان هم نخواهید داشت.
راههایی برای تمدد اعصاب پیدا کنید: همه‌ی نگرانی‌ها و چیزهایی که ذهن شما را مشغول کرده را کنار گذاشته و بعد به تخت بروید. حمام آب گرم و ماساژ شما را برای یک خواب راحت آماده خواهد کرد. پیش از خواب از یک برنامه‌ی ثابت مانند حمام آب گرم، مدیتیشن، گوش دادن به موسیقی و خواندن کتاب تبعیت کنید.
از تلاش زیاد برای خوابیدن دست بکشید: هر چه قدر بیشتر تلاش کنید، ساعت بیش‌تری بیدار خواهید ماند. به اتاق دیگری بروید و بعد از اینکه به اندازه‌ی کافی خواب آلود شدید به تخت خواب برنگردید. پیش از اینکه خواب آلوده نشدید به تخت خواب نروید.
زمانی که خواب نیستید در تخت نمانید: تا زمانی که احساس نیاز کردید و فکر کردید که به اندازه‌ی کافی استراحت کردید در تخت بمانید. اگر در حال خواب نیستید تخت خواب خود را ترک کنید.
درمان بی خوابی شدید
درمان های جایگزین برای بی خوابی
بسیاری از مردم هرگز برای درمان بی خوابی به پزشک مراجعه نمی‌کنند و خود دست به مقابله با این مشکل می‌زنند. با وجود اینکه کارایی بسیاری از این روش‌ها از طرف مراجع رسمی تایید نشده است، ولی بسیاری از مردم از آنها استفاده میکنند، که با هم چند مورد از آنها را مرور میکنیم:
ملاتونین: این دارو به عنوان دارویی برای غلبه بر بی خوابی شناخته میشود. مصرف ملاتونین (melatonin) برای چند هفته کوتاه مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی تا این لحظه هیچ دلیل علمی بر موثر بودن صد در صدی این ماده بر بی خوابی شناخته نشده است. از طرفی دیگر بی خطر بودن مصرف این دارو برای طولانی مدت هم ناشناخته است.
والرین: این مکمل غذایی به دلیل خاصیت آرامش بخشی که دارد به عنوان دارویی موثر برای بی خوابی شناخته میشود، ولی با این همه هنوز در این مورد تحقیقات زیادی انجام نشده است. قبل از مصرف والرین (valerian) حتماً با پزشک مشورت کنید. برخی افراد که این دارو را در دوز بالا و برای طولانی مدت مصرف کرده‌اند، با آسیب کبدی رو به رو شدهاند. هر چند هنوز به صورت دقیق مشخص نشده است که علت آسیب کبدی در این افراد دقیقاً والرین بوده است یا خیر.
طب سوزنی: برخی شواهد حاکی از اثر بخشی طب سوزنی بر کیفیت خواب و درمان بی خوابی است. با این همه باید تحقیقات بیش‌تری در این زمینه انجام شود. اگر تصمیم دارید که در کنار سایر روش‌های درمانی از طب سوزنی هم استفاده کنید، حتماً با مشورت پزشک یک مرکز معتبر برای انجام این کار انتخاب کنید.
یوگا و تای چی: بر اساس چندین پژوهش انجام حرکات یوگا و تای چی به داشتن یک خواب باکیفیت کمک بسیار زیادی خواهد کرد.
مدیتیشن: نتایج چندین پژوهش نشان میدهد که مدیتیشن به بهبود کیفیت خواب و کاهش استرس کمک خواهد کرد.
جدیدترین درمان بی خوابی
داروهای خواب و داروهای گیاهی برای بیخوابی را با احتیاط مصرف کنید
از آنجایی که میزان اثر بخشی بسیاری از این داروها و مکمل‌ها توسط سازمان‌های غذا و داروی کشورهای مختلف تایید نشده است، پیش از مصرف آنها حتماً با پزشک خود مشورت کنید. برخی از این فراورده‌ها مضر هستند و برخی دیگر از آنها با سایر داروهایی که فرد مصرف میکند ممکن است تداخل داشته و اثرات بدی را به جا بگذارد.
آماده شدن برای ویزیت پزشک
اگر دچار مشکلات و اختلالات خواب هستید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. هنگام مراجعه به پزشک همراه با خود ببرید. پزشک در صورت نیاز از او در مورد الگو و کیفیت خواب شما سوالاتی خواهد پرسید
چه کاری باید انجام دهید؟
لیست زیر را تهیه کنید:
علایم و نشانه‌هایی که تجربه می‌کنید، حتی اگر به مشکل بی خوابی مربوط نیستند را با پزشک مطرح کنید.
اطلاعات شخصی، شامل بیماری‌هایی که اخیراً به آن مبتلا شده‌اید و وقایع استرس زای زندگی را به پزشک بگویید
همه‌ی داروهای مصرفی، ویتامین‌ها، مکمل‌های دارویی و گیاهی که مصرف می‌کنید و مقدار مصرف هر کدام از جمله اطلاعات مهم هستند.
سوالات خود را طرح کنید
درمان بی خوابی با دارو گیاهی
سوالاتی که باید مطرح کنید
چه عاملی باعث بی خوابی من شده است؟
بهترین درمان چیست؟
من به بیماری‌های دیگری هم مبتلا هستم، چگونه می‌توانم همه‌ی این بیماری‌ها را با هم کنترل کنم؟
آیا باید به درمانگاه خواب مراجعه کنم؟ آیا بیمه هزینه های آن را پوشش خواهد داد؟
آیا کاتالوگ و یا بروشوری و یا وبسایتی برای افزایش اطلاعات من در مورد بیماری وجود دارد؟
اگر به جز سوالات بالا، سوال دیگری برای شما مطرح شده بدون ذره‌ای درنگ آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
از پزشک چه انتظاری دارید؟
پزشک ممکن است سوالات متعددی طرح کند:
در مورد بی خوابی:
چه مدت دچار مشکلات خواب هستید و بی خوابی چه زمانی آغاز شده است؟
چه قدر طول می‌کشد که به خواب بروید؟
آیا خر و پف می‌کنید و به دلیل تنگی نفس از خواب بیدار می‌شوید؟
چند بار در شب بیدار می‌شوید؟ و چه مدت دوباره طول می‌کشد که دوباره به خواب بروید؟
اگر نتوانید بخوابید چه کار می‌کنید؟
چه کاری برای بهبود کیفیت خواب خود انجام دادید؟
درمان بی خوابی با داروهای خانگی
در مورد روز:
آیا بعد از بیدار شدن از خواب احساس سر زندگی دارید؟ یا اینکه در طول روز هم احساس خستگی می‌کنید؟
آیا هنگام فعالیت‌های روزانه و یا رانندگی هم احساس خواب آلودگی می‌کنید؟
آیا در طول روز چرت می‌زنید؟
معمولاً در هنگام غروب چه چیزی می‌خورید و می آشامید؟
در مورد روتین خواب:
روتین زمان خواب شبانه شما چیست؟
آیا اخیراً پیش از خواب دارو و یا قرص خواب مصرف کردهاید؟
چه زمانی به تخت خواب رفته و چه زمانی بیدار می‌شوید؟ آیا این روند در آخر هفته سخت تر است؟
چند ساعت در شب می‌خوابید؟
در مورد دیگر مشکلاتی که بر خواب اثر خواهد گذاشت:
آیا به تازگی واقعه‌‌ی استرس زایی را تجربه کردهاید؟
آیا تنباکو و الکل مصرف می‌کنید؟
آیا هیچ کدام از اعضای خانواده دچار مشکلات اختلال خواب است؟
چه دارویی را مرتب مصرف می‌کنید؟